Αυχεναλγία

Ο όρος αυχεναλγία (που κάποιες φορές αναφέρεται όχι και τόσο σωστά ως αυχενικό σύνδρομο) σημαίνει απλά πόνος στην περιοχή του αυχένα αν και αρκετές φορές ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται και στην περιοχή του ώμου, της ωμοπλάτης, του βραχίονα ή και ολόκληρου του άνω άκρου.

1. Τι είναι το αυχενικό σύνδρομο;
   Στην πραγματικότητα πρόκειται για “αυχενικά σύνδρομα” μιας και πρόκειται για περισσότερους του ενός τύπους προβλημάτων που έχουν σαν αιτία παθήσεις του αυχενικού τμήματος της σπονδυλικής στήλης. Πιο σωστός είναι ο όρος Αυχεναλγία (πόνος στην περιοχή του αυχένα). Οποιαδήποτε λοιπόν ενόχληση ή συνδιασμός συμπτωμάτων που οφείλεται σε πάθηση των αυχενικών σπονδύλων, μεσοσπονδυλίων δίσκων, αρθρώσεων, νεύρων ή μυών μπορεί να ονομαστεί αυχενικό σύνδρομο.
2. Ποια τα συνήθη και πια τα σπανιότερα συμπτώματά του αυχενικού συνδρόμου;
   Στον πιο συχνό τύπο εμφανίζονται συμπτώματα στην περιοχή του αυχένα. Πόνος και δυσκαμψία που μπορεί να επεκτείνεται στην οπίσθια και πλάγια επιφάνεια του αυχένα, στην περιοχή του ώμου ή και στην ανώτερη περιοχή της πλάτης. Κάποτε μπορεί να συνδιάζεται και με επέκταση του πόνου στην οπίσθια ή και άνω επιφάνεια του κεφαλιού.
   Ένας δεύτερος τύπος αυχενικού συνδρόμου είναι ο πόνος που ξεκινά από την περιοχή της ωμοπλάτης και επεκτείνεται στο άνω άκρο δηλαδή στο βραχίονα, το αντιβράχιο και τα δάχτυλα. Τις περισσότερες φορές υπάρχει ακόμα και μούδιασμα και αλλαγή της αισθητικότητας στα δάχτυλα ή και μυική αδυναμία στο άνω άκρο.
   Άλλος τύπος αυχενικού συνδρόμου ιδιαίτερα στις μεγάλες ηλικίες είναι και αυτός που οφείλεται σε στενώσεις των σπονδυλικών αρτηριών στον αυχένα που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα αστάθειας του σώματος, λόγω διαταραχής της αιμάτωσης του εγκεφάλου. Όταν μας παρουσιαστεί κάποιο από αυτά τα συμπτώματα, ιδιαίτερα εάν επιμένει για αρκετές μέρες ή εβδομάδες θα πρέπει να επισκεφθούμε το γιατρό μας.
   Τέλος η αυχενική μυελοπάθεια είναι η σπάνια εκείνη περίπτωση που προκαλεί και νευρολογικά προβλήματα όπως τετραπάρεση (μυική αδυναμία στα άνω και στα κάτω άκρα) ή τετραπληγία (παράλυση στα άνω και στα κάτω άκρα) λόγω προβλήματος στην αυχενική μοίρα του νωτιαίου μυελού. Σε κάποιες τέτοιες περιπτώσεις απαιτείται άμεση χειρουργική αντιμετώπιση.
3. Τι είναι αυτό – αυτά που προκαλούν το αυχενικό σύνδρομο;
   Οι απλές μορφές αυχενικού συνδρόμου όπως ο πόνος που περιορίζεται στον αυχένα οφείλονται σε απλές αιτίες όπως κόπωση των μυών του αυχένα στη δουλειά ή και διάστρεμμα κάποιας άρθρωσης στον αυχένα μετά από κάκκωση (όπως για παράδειγμα σε αθλητικές δραστηριότητες ή μετά από τροχαίο ατύχημα ή ακόμα και από πολύ απλά πράγματα όπως έναν ανήσυχο ύπνο).
   Πιο σοβαρές μορφές αυχενικού συνδρόμου προκαλούνται συνήθως από εκφυλιστική νόσο της αυχενικής σπονδυλικής στήλης (φθορά των μεσοσπονδύλιων δίσκων και αρθρώσεων) η οποία εκδηλώνεται επίσης ως πόνος από διάφορες κινήσεις, παρατεταμένη εργασία στο γραφείο, σκύψιμο και άλλες δραστηριότητες. Ο λόγος για την εμφάνιση των ενοχλήσεων είναι η δισκοπάθεια, δηλαδή προβολή ή κήλη αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου η οποία προκαλεί πίεση, ερεθισμό ή φλεγμονή κάποιου νεύρου (συχνότερα σε νεώτερες ηλικίες) ή και σπονδυλοαρθροπάθεια (σε μεγαλύτερες ηλικίες). Στις περιπτώσεις που υπάρχει πίεση κάποιου νεύρου τα συμπτώματα περιλαμβάνουν την επέκταση του πόνου στο άνω άκρο, τον ώμο, την ωμοπλάτη, το βραχίονα, το μούδιασμα ή και την μυική αδυναμία.
4. Πότε πρέπει να επισκεφτώ τον γιατρό;
   Ο ασθενής με πρόβλημα στον αυχένα πρέπει να ζητήσει τη βοήθεια Ορθοπαιδικού ή Νευροχειρουργού αλλά πάντα εξειδικευμένου στις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης σε περίπτωση που:
   i. ο πόνος είναι τόσο έντονος που δεν μπορεί να τον ανεχθεί,
   ii. ο πόνος επιδεινώνεται σταδιακά (αργά ή με γρήγορο ρυθμό),
   iii. συνυπάρχουν και διάφορα άλλα συμπτώματα (όπως μούδιασμα, μυική αδυναμία) στο άνω ή κάτω άκρο ή διαταραχές του ελέγχου της ούρησης.
5. Ποιες είναι οι εξετάσεις- ενέργειες που κάνει ο γιατρός για να διαγνώσει πως όντως πάσχω από αυχενικό σύνδρομο;
   Ο εξεδικευμένος γιατρός είναι σε θέση να καταλάβει ότι πάσχουμε από κάποιου τύπου αυχενικό σύνδρομο από το ιστορικό του προβλήματός μας και την κλινική εξέταση χωρίς να χρειαστεί άλλες εξετάσεις. Ωστόσο, αν κρίνει ότι είναι απαραίτητο να διαπιστώσει την ακριβή εντόπιση και έκταση του προβλήματος μπορεί να χρειαστεί εξετάσεις όπως η απλή ακτινογραφία ή σε κάποιες περιπτώσεις μαγνητική τομογραφία (MRI scan) της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης η οποία είναι και η πλέον χρήσιμη για το γιατρό εξέταση ώστε να οδηγηθεί στην διάγνωση της προέλευσης και φύσης του προβλήματος.
6. Πώς αντιμετωπίζεται το αυχενικό σύνδρομο; Ποιες είναι οι μέθοδοι αντιμετώπισης;
   Η αντιμετώπιση κάθε περίπτωσης αυχενικού συνδρόμου εξαρτάται φυσικά από την ακριβή αιτία που το προκαλεί. Απλές μορφές όπως αυτές που οφείλονται σε μυική κόπωση ή μυική θλάση και διάστρεμμα υποχωρούν με απλή φαρμακευτική αγωγή (αναλγητικά ή/και αντιφλεγμονώδη) μέσα σε διάστημα ημερών ή λίγων εβδομάδων. Είναι σημαντικό σε αυτές τις περιπτώσεις να αποφεύγεται η ακινητοποίηση του αυχένα με αυχενικό κολάρο και να ενθαρρύνεται η πλήρης κινητοποίηση καθώς αυτό έχει αποδειχθεί ότι επιταχύνει την αποκατάσταση.
   Η αντιμετώπιση των μορφών του αυχενικού συνδρόμου που οφείλονται σε εκφυλιστική νόσο της σπονδυλικής στήλης είναι πιο μακροχρόνια και βασίζεται κυρίως στη φαρμακευτική αγωγή και την φυσικοθεραπεία η οποία στοχεύει τόσο στην λύση του μυικού σπασμού που συνυπάρχει σαν αποτέλεσμα του πόνου και στην κινητοποίηση όλων των αρθρώσεων της αυχενικής σπονδυλικής στήλης όσο και στην ενδυνάμωση του μυικού συστήματος του αυχένα και στην βελτίωση της θέσης της αυχενικής σπονδυλικής στήλης. Θα πρέπει οπωσδήποτε να αποφεύγονται βίαιοι χειρισμοί και άλλες βίαιες μέθοδοι κινητοποίησης καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε δυσάρεστα αποτελέσματα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να γνωρίζουμε ότι η εκφυλιστική νόσος είναι μια χρόνια πάθηση που παρουσιάζεται με εξάρσεις και υφέσεις και έτσι πολλές φορές μπορεί να παρουσιαστούν υποτροπές μετά από επιτυχή αντιμετώπιση του προβλήματος.
7. Πότε απαιτείται χειρουργική αντιμετώπιση;
   Η εμπειρία του Ορθοπαιδικού ή Νευροχειρουργού, που έχει όμως εξειδικευθεί στις παθήσεις σπονδυλικής στήλης, θα επιτρέψει να διαπιστωθεί ποιοί ασθενείς θα μπορούσαν να ωφεληθούν σημαντικά από την χειρουργική θεραπεία και ποιοί όχι. Στην πρώτη κατηγορία ανήκουν ασθενείς με επίμονα νευρολογικά προβλήματα (δηλαδή συμπτώματα που προέρχονται από πίεση ή ερεθισμό νεύρων της αυχενικής σπονδυλικής στήλης) καθώς και ασθενείς με συμπτώματα που προέρχονται από προβλέψιμα προβλήματα, δηλαδή προβλήματα της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης που είναι γνωστό στον ειδικό χειρουργό ότι μπορούν να έχουν καλό αποτέλεσμα μετά από χειρουργική αντιμετώπιση (π.χ. ανάπτυξη αστάθειας σε συγκεκριμένα επίπεδα της αυχενικής σπονδυλικής στήλης). Όταν υπάρχει μυελοπάθεια (πίεση του νωτιαίου μυελού) η χειρουργική αντιμετώπιση είναι συνήθως επείγουσα.
   Στις, περιπτώσεις που το πρόβλημα οφείλεται σε πίεση νεύρου από κάποια δισκοκήλη την λύση δίνει η χειρουργική μέθοδος της μικροδισκεκτομής για αποσυμπίεση του νεύρου που πιέζεται. Πρόκειται για επέμβαση με πολύ μεγάλα ποσοστά επιτυχίας όταν εκτελείται από εξειδικευμένο χειρουργό που σήμερα γίνεται με νοσηλεία μιας μόνο ημέρας και δεν απαιτεί περαιτέρω πρόγραμμα αποκατάστασης. Στην περίπτωση αυτή η ανακούφιση από τα συμπτώματα είναι άμεση και μόνιμη.
   Με τις σύγχρονες διαγνωστικές και τεχνικές εξελίξεις τα αποτελέσματα της χειρουργικής στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης είναι πολύ καλά σε ποσοστό άνω του 90% (γιά πόνο στο άνω άκρο) και άνω του 60% (γιά νευρολογικά προβλήματα όπως μούδιασμα ή μυική αδυναμία στα άκρα) όταν η αντιμετώπιση δεν έχει αργήσει περισσότερο από 3 μήνες από την εμφάνιση των πρώτων ενοχλήσεων.
   Τέλος, σε ένα σύγχρονο κέντρο αντιμετώπισης παθήσεων της σπονδυλικής στήλης όπως το Back Care, υπάρχει και η εμπειρία νέων μεθόδων γιά την αντιμετώπιση προβλημάτων της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης. Ένα τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η αρθροπλαστική των μεσοσπονδυλίων δίσκων. Αυτή η νέα χειρουργική τεχνική συνιστάται στην αντικατάσταση ενός φθαρμένου αυχενικού μεσοσπονδύλιου δίσκου με τεχνητό, ώστε να διατηρείται σε σημαντικό βαθμό η κινητικότητα του αυχένα και να αποφεύγονται τα προβλήματα (δυσκαμψία και επιτάχυνση της περαιτέρω φθοράς) που μπορεί να συναντηθούν σε αρκετές περιπτώσεις σπονδυλοδεσίας της αυχενικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης.
8. Τι πρέπει να προσέχω ώστε να μην εμφανίσω αυχενικό σύνδρομο;
   Δυστυχώς οι λόγοι εμφάνισης της πολύ συχνής εκφυλιστικής νόσου της σπονδυλικής στήλης είναι άγνωστοι και πιθανόν περιλαμβάνουν και την γενετική προδιάθεση. Μπορούμε ωστόσο να προλάβουμε την εμφάνιση αυχενικού συνδρόμου λόγω «υπερφόρτισης» μυικών ομάδων και αρθρώσεων καθώς και να ανακουφίσουμε τα συμπτώματα της εκφυλιστικής νόσου στον αυχένα τηρώντας ορισμένους απλούς κανόνες.
   Στην εργασία μας θα πρέπει να προσέξουμε τη στάση του αυχένα να είναι όσο το δυνατόν πιο «ουδέτερη» δηλαδή να αποφεύγουμε να παραμένει ο αυχένας σε κάμψη ή έκταση για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα. Αυτό θα το επιτύχουμε με σωστή ρύθμιση της εργονομίας του χώρου εργασίας μας (π.χ. ύψος του καθίσματος, κλίση της οθόνης του υπολογιστή, σωστή τοποθέτηση εργαλίων στον πάγκο εργασίας). Θα πρέπει επίσης, ιδιαίτερα αν κάνουμε στατική εργασία να κάνουμε συχνά διαλείμματα ώστε να αποφεύγεται η «καθήλωση» της αυχενικής σπονδυλικής στήλης στην ίδια θέση για παρατεταμένο χρονικό διάστημα.
9. Κάθε πόνος στον αυχένα οφείλεται σε αυχενικό σύνδρομο;
   Αν και συνήθως ο πόνος στον αυχένα προέρχεται από πρόβλημα της αυχενικής σπονδυλικής στήλης συχνά η αιτία του πόνου να είναι εντελώς διαφορετική όπως πρόβλημα στην άρθρωση του ώμου, αντανάκλαση του πόνου από προβλήματα στο θώρακα (πνευμονολογικά ή καρδιολογικά προβλήματα) ή και εκδήλωση παθήσεων όπως η ημικρανία ή παθήσεις του λαβυρίνθου. Για το λόγο αυτό είναι σημαντικό να επισκεπτόμαστε τον εξειδικευμένο γιατρό σε περιπτώσεις που επιμένουν συμπτώματα στον αυχένα.
10. Σε ποιες ηλικίες μπορεί να εμφανιστεί το αυχενικό σύνδρομο;
    Προβλήματα στον αυχένα μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά συνήθως παρουσιάζονται μετά την ηλικία των 25 έως 30 ετών οπότε και κατά κανόνα αρχίζουν οι εκδηλώσεις της εκφυλιστικής νόσου της σπονδυλικής στήλης.
11. Το αυχενικό σύνδρομο, εάν δεν αντιμετωπιστεί σωστά και έγκαιρα, τι προβλήματα μπορεί να προκαλέσει;
    Οι συχνότερες μορφές του αυχενικού συνδρόμου αν δεν αντιμετωπιστούν σωστά ξέρουμε ότι μπορεί να προκαλέσουν παρατεταμένη ταλαιπωρία, δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες και σημαντική μείωση της απόδοσης στην εργασία. Όταν συνυπάρχουν και νευρολογικά προβλήματα (πίεση νεύρου και νωτιαίου μυελού) η μη σωστή και έγκαιρη χειρουργική αντιμετώπιση μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη αναπηρία (από ελαφρά μυική αδυναμία έως και πλήρη παράλυση).

Κλείστε ραντεβού στο ιατρείο του Backcare με τον κ.Καρνέζη

Πόνος στον αυχένα. Πόσο σοβαρό είναι; Πότε πρέπει να ανησυχούμε; Τι μπορούμε να κάνουμε;