Οσφυαλγία (πόνος στη μέση)
Γράφει ο Δρ. Ιωάννης Καρνέζης FRCS(Orth), Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Διευθυντής Back Care
Τι είναι Οσφυαλγία
Ο όρος οσφυαλγία σημαίνει απλά πόνος στην περιοχή της οσφύος (χαμηλά στην μέση) αν και αρκετές φορές ο πόνος μπορεί να επεκτείνεται και στην περιοχή της λεκάνης και των γλουτών. (Αντίθετα, ισχιαλγία είναι ο πόνος που επεκτείνεται κατά μήκος του μηρού, της γαστροκνήμιας (γάμπας) έως το άκρο πόδι).
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την οσφυαλγία
Η οσφυαλγία είναι πολύ συχνή πάθηση –τέσσερις στους πέντε από μας, κάποια στιγμή στη ζωή τους θα παρουσιάσουν πόνους στη μέση.
Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις οι κρίσεις περνούν μόνες τους σε σύντομο χρονικό διάστημα και τα απλά παυσίπονα είναι το μόνο που χρειάζεται, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η οσφυαλγία γίνεται χρόνια και υποτροπιάζει οδηγώντας σε σημαντικά και παρατεταμένα προβλήματα.
Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις οι κρίσεις περνούν μόνες τους σε σύντομο χρονικό διάστημα και τα απλά παυσίπονα είναι το μόνο που χρειάζεται, υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η οσφυαλγία γίνεται χρόνια και υποτροπιάζει οδηγώντας σε σημαντικά και παρατεταμένα προβλήματα.
Σε αντίθεση με παλαιότερες αντιλήψεις που συνιστούσαν παραμονή στο κρεβάτι για μεγάλο χρονικό διάστημα ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσουμε τον πόνο στη μέση είναι σχεδόν πάντα να επανέλθουμε όσο το δυνατό πιο σύντομα στις συνηθισμένες μας δραστηριότητες.
Στις περιπτώσεις που ο πόνος επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα (3 μήνες ή και περισσότερο), είναι σημαντικό ο ασθενής να ζητήσει βοήθεια από το γιατρό του. Είναι επίσης απαραίτητο ο ασθενής να απευθυνθεί αμέσως στον γιατρό του εάν ταυτόχρονα με την οσφυαλγία υπάρχει ένα από τα ακόλουθα:
Στις περιπτώσεις που ο πόνος επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα (3 μήνες ή και περισσότερο), είναι σημαντικό ο ασθενής να ζητήσει βοήθεια από το γιατρό του. Είναι επίσης απαραίτητο ο ασθενής να απευθυνθεί αμέσως στον γιατρό του εάν ταυτόχρονα με την οσφυαλγία υπάρχει ένα από τα ακόλουθα:
- οξύς πόνος στην κοιλιά
- πυρετός (ή δέκατα)
- σταδιακή μυική αδυναμία στα πόδια
- απώλεια ελέγχου των ούρων
- ανεξήγητη απώλεια βάρους ή ανορεξία
- πόνος τη νύχτα με δυσκολία του ύπνου
Οι ‘συνήθεις’ περιπτώσεις οσφυαλγίας
Στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων οι σοβαρές και επικίνδυνες καταστάσεις που αναφέρθηκαν πιό πάνω δεν υφίστανται και τότε πρέπει ο ασθενής με τη σωστή πληροφόρηση και γνώμη που θα πάρει από το γιατρό, να αποφασίσει αν θα προχωρήσει σε περαιτέρω διερεύνηση και ειδική θεραπεία ή όχι. Δυστυχώς, πολλές φορές στην καθημερινή πράξη η απόφαση παίρνεται από τον ασθενή, χωρίς να έχει επαρκή πληροφόρηση για τις σύγχρονες ιατρικές μεθόδους, κάτι που μπορεί να τον οδηγήσει σε λάθος αποφάσεις όπως ότι “το πρόβλημα δεν έχει λύση” ή οτι για την αντιμετώπιση του αρκεί η συνταγογράφηση αντιφλεγμονωδών ή (ακόμα χειρότερα) οτι μπορεί ίσως να λυθεί με διάφορες ‘μη-επιστημονικές’ / ‘εναλλακτικές’ μεθόδους χωρίς επιστημονική βάση.
Λίγα λόγια για την ανατομία της οσφύος (‘μέσης’)
Η οσφυική περιοχή του σώματος είναι μια πολύπλοκη δομή γύρω από την κατώτερη σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 24 οστά, τους σπονδύλους, που στέκονται ο ένας πάνω στον άλλο. Στηρίζεται πάνω στην λεκάνη και στο πάνω μέρος της καταλήγει στο κρανίο. Τα οστά της σπονδυλικής στήλης συνδέονται μεταξύ τους με τους μεσοσπονδύλιους δίσκους στο μπροστινό τους μέρος, και με αρθρώσεις στο πίσω μέρος. Οι δίσκοι και οι αρθρώσεις αυτές επιτρέπουν στην σπονδυλική στήλη να λυγίζει και να κάνει τις διάφορες κινήσεις. Τα νεύρα που συνδέουν τον εγκέφαλο με το υπόλοιπο σώμα βρίσκονται κατά μήκος του ‘κενού’ σωλήνα που δημιουργείται στο κέντρο της σπονδυλικής στήλης. Το σημείο όπου τα νεύρα ‘φεύγουν’ από την σπονδυλική στήλη κατευθυνόμενα προς τους μύες των χεριών και των ποδιών μας είναι γνωστά ως νευρικές ρίζες. Τα οστά της μέσης συγκρατούνται επίσης κοντά μεταξύ τους με τη βοήθεια σκληρών ‘ταινιών’ των συνδέσμων οι οποίοι σε συνδιασμό με τους μύες της σπονδυλικής στήλης διατηρούν την πλάτη μας όρθια και σταθερή.
Η οσφυική περιοχή του σώματος είναι μια πολύπλοκη δομή γύρω από την κατώτερη σπονδυλική στήλη. Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 24 οστά, τους σπονδύλους, που στέκονται ο ένας πάνω στον άλλο. Στηρίζεται πάνω στην λεκάνη και στο πάνω μέρος της καταλήγει στο κρανίο. Τα οστά της σπονδυλικής στήλης συνδέονται μεταξύ τους με τους μεσοσπονδύλιους δίσκους στο μπροστινό τους μέρος, και με αρθρώσεις στο πίσω μέρος. Οι δίσκοι και οι αρθρώσεις αυτές επιτρέπουν στην σπονδυλική στήλη να λυγίζει και να κάνει τις διάφορες κινήσεις. Τα νεύρα που συνδέουν τον εγκέφαλο με το υπόλοιπο σώμα βρίσκονται κατά μήκος του ‘κενού’ σωλήνα που δημιουργείται στο κέντρο της σπονδυλικής στήλης. Το σημείο όπου τα νεύρα ‘φεύγουν’ από την σπονδυλική στήλη κατευθυνόμενα προς τους μύες των χεριών και των ποδιών μας είναι γνωστά ως νευρικές ρίζες. Τα οστά της μέσης συγκρατούνται επίσης κοντά μεταξύ τους με τη βοήθεια σκληρών ‘ταινιών’ των συνδέσμων οι οποίοι σε συνδιασμό με τους μύες της σπονδυλικής στήλης διατηρούν την πλάτη μας όρθια και σταθερή.
Αιτίες της οσφυαλγίας
Αν και οσφυαλγία μπορεί να προκληθεί από πάρα πολλά διαφορετικά αίτια αρκετές περιπτώσεις οξείας οσφυαλγίας, σε νεότερα κυρίως άτομα, οφείλονται σε κάποια μορφή κάκωσηςτων μαλακών μορίων (μυών και συνδέσμων) της μέσης
κάτι σαν θλάση (strain), μετά από σήκωμα βάρους, απότομη κίνηση ή αθλητική δραστηριότητα. Ωστόσο, σε περιπτώσεις που η οσφυαλγία επιμένει γιά αρκετές εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια τις περισσότερες φορές το αίτιο βρίσκεται σε ένα από τα ακόλουθα:
κάτι σαν θλάση (strain), μετά από σήκωμα βάρους, απότομη κίνηση ή αθλητική δραστηριότητα. Ωστόσο, σε περιπτώσεις που η οσφυαλγία επιμένει γιά αρκετές εβδομάδες, μήνες ή και χρόνια τις περισσότερες φορές το αίτιο βρίσκεται σε ένα από τα ακόλουθα:
- δυσλειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου σε νέα άτομα
- ‘φθορά’ της σπονδυλικής στήλης (σπονδυλο-αρθροπάθεια) σε άτομα προχωρημένης ηλικίας
Πολλά από τα κατάγματα σπονδυλικής στήλης στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας δεν διαγιγνώσκονται σωστά και ο πόνος αποδίδεται λανθασμένα σε γενικό πόνο στην πλάτη ή στη μέση, σε μυικό τραυματισμό ή τραυματισμό μαλακών μορίων ή ακόμα σε φυσική πορεία λόγω εκφυλισμού (φθοράς) της σπονδυλικής στήλης στις μεγάλες ηλικίες. Είναι πάρα πολύ σημαντικό στις ηλικίες άνω των 65-70 ετών σε περιπτώσεις ξαφνικού έντονου πόνου στην πλάτη ή στη μέση να αναζητήσουμε τη βοήθεια εξειδικευμένου στις παθήσεις σπονδυλικής στήλης ορθοπαιδικού γιατί υπάρχει πιθανότητα να οφείλεται σε κάταγμα σπονδυλικής στήλης.
‘Aλλες, πιό σπάνιες, αιτίες πόνου στη μέση περιλαμβάνουν φλεγμονές (όπως η αγκυλοποιητική σπονδυλίτιδα) ή προβλήματα των οστών (για παράδειγμα κάταγμα, λοίμωξη ή όγκος).
Εξέλιξη της οσφυαλγίας
Σημασία γιά την εξέλιξη του προβλήματος στο χρόνο (αυτό που οι γιατροί αποκαλούμε ‘φυσική ιστορία’ της πάθησης) έχει η φύση του προβλήματος δηλαδή η ακριβής αιτία του. Σε περιπτώσεις θλάσης (strain) της οσφυικής περιοχής η εξέλιξη είναι κατά κανόνα ομαλή και ο πόνος και η δυσκαμψία υποχωρούν σταδιακά σε διάστημα μερικών εβδομάδων ή λίγων μηνών. Η φυσιοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην ταχύτητα και πληρότητα της αποκατάστασης. Τα πράγματα είναι λιγότερο εύκολα σε περιπτώσεις δυσλειτουργίας του μεσοσπονδύλιου δίσκου (δισκογενής οσφυαλγία). Είναι γνωστό οτι με το χρόνο συνήθως συμβαίνει κάποιου βαθμού επούλωση του μεσοσπονδύλιου δίσκου με απώλεια της ελαστικότητας του αλλά βελτίωση του πόνου που προκαλεί. Αυτό, δυστυχώς, μπορεί να πάρει αρκετά χρόνια γιά να ολοκληρωθεί με αποτέλεσμα οι ασθενείς (συνήθως νέοι) να χρειάζονται πάντα κάποιας μορφής θεραπευτική αντιμετώπιση. Τέλος, η πορεία σε περιπτώσεις σπονδυλο-αρθροπάθειας εξαρτάται από την βαρύτητα του προβλήματος (που θα καθοριστεί από τον γιατρό κατόπιν εξετάσεων) καθώς και την πιθανή ανάπτυξη άλλων σχετικών προβλημάτων όπως σπονδυλική στένωση ή σπονδυλολίσθηση. Έτσι το πρόβλημα οσφυαλγίας λόγω σπονδυλο-αρθροπάθειας μπορεί να ποικίλει από ελαφρές, παροδικές ενοχλήσεις (που αντιμετωπίζονται με απλά παυσίπονα και ανάπαυση) ως σοβαρά συμπτώματα πόνου στην μέση και τα κάτω άκρα που καθηλώνουν τον ασθενή (άτομο μέσης ή προχωρημένης ηλικίας) στο κρεβάτι προκαλούν σοβαρούς περιορισμούς στις δραστηριότητες της καθημερινής τους ζωής.
Τι μπορεί να γίνει;
Οι περισσότεροι από μας αντιμετωπίζουμε τον πόνο στη μέση μόνοι μας και τον ξεπερνούμε χωρίς κάποιο μακροχρόνιο πρόβλημα. Είναι όμως γεγονός ότι όταν μας παρουσιαστεί μια φορά πόνος στη μέση έχουμε περισσότερες πιθανότητες να μας παρουσιαστεί ξανά. Για να προστατευθείτε από περαιτέρω προβλήματα πρέπει να κρατάτε τη μέση σας δυνατή και σε καλή φυσική κατάσταση. Επίσης είναι χρήσιμο να υιοθετήσετε κάποιες καλές συνήθειες, όπως τον σωστό τρόπο για να σηκώνετε και να μεταφέρετε βαριά αντικείμενα.
Αν ο πόνος σας μόλις εμφανίστηκε και είναι σοβαρός τα απλά παυσίπονα (όπως το Depon) μπορεί να σας βοηθήσουν. Επίσης η ανάπαυση θα σας κάνει να αισθανθείτε πιο άνετα. Προσοχή όμως: μην μείνετε σε ανάπαυση στο κρεβάτι πάνω από μία ή δύο μέρες. Σε αυτή τη φάση θα πρέπει να προσπαθήσετε να επιστρέψετε στις φυσιολογικές σας δραστηριότητες και να ξεκινήσετε κάποια ελαφριά φυσική δραστηριότητα. Αν ο πόνος είναι πολύ σοβαρός και δεν υποχωρεί μετά από λίγες ημέρες θα πρέπει οπωσδήποτε να δείτε κάποιον ειδικό γιατρό για τις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ώστε να σας εξετάσει και να βεβαιωθεί ότι το πρόβλημά δεν είναι σοβαρό. Μπορεί να μας συστήθούν κάποιες ειδικές θεραπείες όπως φυσιοθεραπεία και ειδικές ασκήσεις ή αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα ή ακόμα και κάποια ‘ένεση’ στην περιοχή της μέσης, ιδιαίτερα αν συνυπάρχουν και συμπτώματα ισχιαλγίας (πόνος που ‘αντανακλά’ στο πόδι) .
Οι περισσότεροι από μας αντιμετωπίζουμε τον πόνο στη μέση μόνοι μας και τον ξεπερνούμε χωρίς κάποιο μακροχρόνιο πρόβλημα. Είναι όμως γεγονός ότι όταν μας παρουσιαστεί μια φορά πόνος στη μέση έχουμε περισσότερες πιθανότητες να μας παρουσιαστεί ξανά. Για να προστατευθείτε από περαιτέρω προβλήματα πρέπει να κρατάτε τη μέση σας δυνατή και σε καλή φυσική κατάσταση. Επίσης είναι χρήσιμο να υιοθετήσετε κάποιες καλές συνήθειες, όπως τον σωστό τρόπο για να σηκώνετε και να μεταφέρετε βαριά αντικείμενα.
Αν ο πόνος σας μόλις εμφανίστηκε και είναι σοβαρός τα απλά παυσίπονα (όπως το Depon) μπορεί να σας βοηθήσουν. Επίσης η ανάπαυση θα σας κάνει να αισθανθείτε πιο άνετα. Προσοχή όμως: μην μείνετε σε ανάπαυση στο κρεβάτι πάνω από μία ή δύο μέρες. Σε αυτή τη φάση θα πρέπει να προσπαθήσετε να επιστρέψετε στις φυσιολογικές σας δραστηριότητες και να ξεκινήσετε κάποια ελαφριά φυσική δραστηριότητα. Αν ο πόνος είναι πολύ σοβαρός και δεν υποχωρεί μετά από λίγες ημέρες θα πρέπει οπωσδήποτε να δείτε κάποιον ειδικό γιατρό για τις παθήσεις της σπονδυλικής στήλης ώστε να σας εξετάσει και να βεβαιωθεί ότι το πρόβλημά δεν είναι σοβαρό. Μπορεί να μας συστήθούν κάποιες ειδικές θεραπείες όπως φυσιοθεραπεία και ειδικές ασκήσεις ή αντιφλεγμονώδη και μυοχαλαρωτικά φάρμακα ή ακόμα και κάποια ‘ένεση’ στην περιοχή της μέσης, ιδιαίτερα αν συνυπάρχουν και συμπτώματα ισχιαλγίας (πόνος που ‘αντανακλά’ στο πόδι) .
Πόσο δραστήριοι θα πρέπει να είμαστε;
Γενικά όσο πιο δραστήριοι είμαστε τόσο το καλύτερο. Εκτός αν ο πόνος σας είναι πολύ σοβαρός ή σας προκαλεί σοβαρή ισχιαλγία, θα πρέπει να προσπαθείτε να παραμείνετε δραστήριοι και να κινείστε. Δοκιμάστε μερικές ειδικές ασκήσεις που θα σας συστηθούν για την μέση (αλλά και γενικότερα για όλο το σώμα) σε καθημερινή βάση. Θυμηθείτε ότι οι ειδικές ασκήσεις κρατούν τη μέση σας δυνατή και σε καλή κατάσταση ενώ οι γενικές ασκήσεις σας κάνουν να αισθάνεσθε καλύτερα με τον εαυτό σας και βοηθούν στην έκκριση φυσικών παυσίπονων από τον οργανισμό (ενδορφίνες).
Γενικά όσο πιο δραστήριοι είμαστε τόσο το καλύτερο. Εκτός αν ο πόνος σας είναι πολύ σοβαρός ή σας προκαλεί σοβαρή ισχιαλγία, θα πρέπει να προσπαθείτε να παραμείνετε δραστήριοι και να κινείστε. Δοκιμάστε μερικές ειδικές ασκήσεις που θα σας συστηθούν για την μέση (αλλά και γενικότερα για όλο το σώμα) σε καθημερινή βάση. Θυμηθείτε ότι οι ειδικές ασκήσεις κρατούν τη μέση σας δυνατή και σε καλή κατάσταση ενώ οι γενικές ασκήσεις σας κάνουν να αισθάνεσθε καλύτερα με τον εαυτό σας και βοηθούν στην έκκριση φυσικών παυσίπονων από τον οργανισμό (ενδορφίνες).
Σχετικό άρθρο: Οξεία Οσφυαλγία: Παραμένουμε δραστήριοι για ταχύτερη αποκατάταση
O ασθενής με πρόβλημα οσφυαλγίας πρέπει να αναζητήσει την βοήθεια Ορθοπαιδικού ή Νευροχειρουργού αλλά πάντα ειδικού στις παθήσεις σπονδυλικής στήλης όταν:
ο πόνος είναι τόσο έντονος που ο ασθενής δεν μπορεί να ολοκληρώσει τις καθημερινές του δραστηριότητες
ο πόνος επιδεινώνεται σταδιακά (αργά ή με γρήγορο ρυθμό)
συνυπάρχουν και διάφορα άλλα συμπτώματα (όπως μούδιασμα ή μυική αδυναμία στα κάτω άκρα)
ο πόνος είναι τόσο έντονος που ο ασθενής δεν μπορεί να ολοκληρώσει τις καθημερινές του δραστηριότητες
ο πόνος επιδεινώνεται σταδιακά (αργά ή με γρήγορο ρυθμό)
συνυπάρχουν και διάφορα άλλα συμπτώματα (όπως μούδιασμα ή μυική αδυναμία στα κάτω άκρα)
Η διερεύνηση του προβλήματος (με το ιστορικό του ασθενούς, την κλινική εξέταση και εξετάσεις όπως κυρίως η Μαγνητική Τομογραφία (MRI scan) της οσφυικής μοίρας της σπονδυλικής στήλης αλλά και άλλες) από γιατρό με εμπειρία στην αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος θα οδηγήσει στην αποκάλυψη της αιτίας ή των αιτίων και στον σχεδιασμό της θεραπευτικής αντιμετώπισης.
Ακτινογραφία, αξονική ή μαγνητική;
Γενικά αν ο πόνος στην μέση είναι πρόσφατος η ακτινογραφία δεν θα βοηθήσει. Υπάρχουν δύο λόγοι γι αυτό. Πρώτον, στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος στη μέση οφείλεται στα μαλακά μόρια της σπονδυλικής στήλης (μύες και σύνδεσμοι) και αυτά δεν φαίνονται στην ακτινογραφία. Δεύτερον με την πάροδο της ηλικίας όλοι έχουμε κάποιες φυσιολογικές και αναμενόμενες αλλοιώσεις στα οστά της μέσης μας και αυτές στην ακτινογραφία μπορεί λανθασμένα να εκληφθούν ως η αιτία που προκαλεί τον πόνο στη μέση. Η αξονική τομογραφία μπορεί να βοηθήσει σε σχετικά λίγες περιπτώσεις οσφυαλγίας και γενικά δεν προσφέρει τίποτε στην διερεύνηση της μεγάλης πλειοψηφίας των περιπτώσεων οσφυαλγίας. Επιπλέον η αξονική τομογραφία συνεπάγεται σημαντικό επίπεδο ακτινοβολίας του ασθενούς. Αν χρειαστεί εξειδικευμένη διερεύνηση του προβλήματος μόνο η μαγνητική τομογραφία μπορεί να βοηθήσει. Πρόκειται για εξέταση υψηλής ακρίβειας και εξειδίκευσης του ακριβούς αιτίου της οσφυαλγίας και δεν συνεπάγεται καμία επιβάρυνση του ασθενούς με ακτινοβολία.Τι ασκήσεις πρέπει να κάνουμε;
Οι ασκήσεις είναι η πιο σημαντική από τις απλές μεθόδους που έχουμε για να βοηθηθούμε. Η μυική αδυναμία κάνει την μέση μας πιο αδύναμη. Πρέπει να αποκαταστήσουμε την καλή φυσική κατάσταση της μέσης μας. Το σώμα χρειάζεται δυνατούς μύες στην μέση για να δουλεύουν σαν ‘αμορτισέρ’ στις απότομες κινήσεις και στις καθημερινές ταλαιπωρίες. Η μέση μας είναι στο μεγαλύτερο μέρος καλυμμένη από μύες. Η ‘δουλειά’ μας είναι να:
Γενικά αν ο πόνος στην μέση είναι πρόσφατος η ακτινογραφία δεν θα βοηθήσει. Υπάρχουν δύο λόγοι γι αυτό. Πρώτον, στις περισσότερες περιπτώσεις ο πόνος στη μέση οφείλεται στα μαλακά μόρια της σπονδυλικής στήλης (μύες και σύνδεσμοι) και αυτά δεν φαίνονται στην ακτινογραφία. Δεύτερον με την πάροδο της ηλικίας όλοι έχουμε κάποιες φυσιολογικές και αναμενόμενες αλλοιώσεις στα οστά της μέσης μας και αυτές στην ακτινογραφία μπορεί λανθασμένα να εκληφθούν ως η αιτία που προκαλεί τον πόνο στη μέση. Η αξονική τομογραφία μπορεί να βοηθήσει σε σχετικά λίγες περιπτώσεις οσφυαλγίας και γενικά δεν προσφέρει τίποτε στην διερεύνηση της μεγάλης πλειοψηφίας των περιπτώσεων οσφυαλγίας. Επιπλέον η αξονική τομογραφία συνεπάγεται σημαντικό επίπεδο ακτινοβολίας του ασθενούς. Αν χρειαστεί εξειδικευμένη διερεύνηση του προβλήματος μόνο η μαγνητική τομογραφία μπορεί να βοηθήσει. Πρόκειται για εξέταση υψηλής ακρίβειας και εξειδίκευσης του ακριβούς αιτίου της οσφυαλγίας και δεν συνεπάγεται καμία επιβάρυνση του ασθενούς με ακτινοβολία.Τι ασκήσεις πρέπει να κάνουμε;
Οι ασκήσεις είναι η πιο σημαντική από τις απλές μεθόδους που έχουμε για να βοηθηθούμε. Η μυική αδυναμία κάνει την μέση μας πιο αδύναμη. Πρέπει να αποκαταστήσουμε την καλή φυσική κατάσταση της μέσης μας. Το σώμα χρειάζεται δυνατούς μύες στην μέση για να δουλεύουν σαν ‘αμορτισέρ’ στις απότομες κινήσεις και στις καθημερινές ταλαιπωρίες. Η μέση μας είναι στο μεγαλύτερο μέρος καλυμμένη από μύες. Η ‘δουλειά’ μας είναι να:
- ξαναποκτήσουμε ευλυγισία
- καλλιεργήσουμε την αντοχή μας και τη μυική δύναμη
- βελτιώσουμε γενικότερα τη φυσική μας κατάσταση.
Βρείτε εδώ πλήρη παρουσίαση των ασκήσεων για την οσφυαλγία
Τι μπορεί να επιδεινώσει τον πόνο στη μέση;
Ένας ασθενής που ήδη πάσχει από πόνο στην μέση μπορεί να αισθανθεί τον πόνο του να επιδεινώνεται από:
- το παρατεταμένο κάθισμα στην ίδια θέση
- την οδήγηση
- το σήκωμα μεγάλου βάρους με λάθος τρόπο
- το παρατεταμένο σκύψιμο μπροστά (πχ ηλεκτρική σκούπα)
- το ψυχικό στρές
- την έλλειψη άσκησης
Θα χρειαστώ εγχείρηση;
Η χειρουργική λύση χρειάζεται σε πολύ λίγες περιπτώσεις (πιθανώς λιγότερο από 1% του συνόλου των περιπτώσεων πόνου μέσης). Για παράδειγμα ένα μεγάλο κομμάτι δίσκου που έχει μετακινηθεί μπορεί να πιέζει τα νεύρα και να προκαλεί νευρολογικά προβλήματα. Σε αυτήν την περίπτωση το χειρουργείο είναι απαραίτητο για να απομακρυνθεί το κομμάτι του δίσκου που πιέζει το νεύρο. Σε περιπτώσεις σοβαρής ισχιαλγίας, μπορεί να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση για αποσυμπίεση του νεύρου που πιέζεται και προκαλεί τον πόνο στο πόδι. Σε λιγότερο σοβαρή δισκοπάθεια, είναι καλύτερο να αφήνουμε τη φύση να αναλάβει μόνη της το πρόβλημα χωρίς χειρουργική επέμβαση.
Η σημερινή εξέλιξη της ιατρικής και της τεχνολογίας μας έχει δώσει τη δυνατότητα αντιμετώπισης καταστάσεων που σχετίζονται με τη δυσλειτουργία του μεσοσπονδύλιου δίσκου (όπως η δισκοπλαστική με gel μεσοσπονδυλίου δίσκου ή με χρήση Laser) και φθοράς των σπονδυλικών αρθρώσεων (όπως η αδρανοποίηση επώδυνων αρθρώσεων με χρήση ραδιοσυχνοτήτων) χωρίς χειρουργείο αν και η τεχνική και τεχνολογική εξέλιξη ‘κλασικών’ χειρουργικών μεθόδων (όπως η μικροδισκεκτομή ή η σπονδυλοδεσία) έχει επιτρέψει την ασφαλή και αποτελεσματική αντιμετώπιση πλήθους ‘δύσκολων’ προβλημάτων σε κέντρα όπου υπάρχει η σχετική εμπειρία.
Οι ειδικές ζώνες βοηθούν;
Οι ζώνες συνιστώνται σε κάποιες περιπτώσεις για να περιορίσουν τις κινήσεις της μέσης και να συγκρατήσουν κάποιο από το βάρος που φέρει το επάνω μέρος του σώματος. Είναι γεγονός ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι ζώνες οσφύος ανακουφίζουν προσωρινά από τα συμπτώματα και βοηθούν τον ασθενή να επανέλθει σταδικά στους φυσιολογικούς ρυθμούς. Ωστόσο υπάρχει ο κίνδυνος της δημιουργίας ‘εξάρτησης’ από την ζώνη, όταν οι μύες ‘αδυνατίσουν’ τόσο ο ασθενής αισθάνεται ‘ατάθεια’ της μέσης όταν αφαιρεί τη ζώνη. Είναι προτιμότερο επομένως να προσπαθείτε να βελτιώσετε τη φυσική κατάσταση της μέσης σας με ασκήσεις και να χρησιμοποιείτε τη ζώνη σταδιακά όλο και λιγότερο.
Τι ρόλο παίζει η δίαιτα;
Αντίθετα απ’ ότι γενικά πιστεύεται το βάρος του σώματος δεν παίζει ιδιαίτερο ρόλο στην δημιουργία πόνου στην μέση. Ωστόσο, αν είστε αρκετά υπέρβαροι θα πρέπει να σκεφτείτε σοβαρά να ακολουθήσετε μια δίαιτα για απώλεια κάποιου βάρους, καθώς το επιπλέον βάρος προκαλεί επιπλέον φόρτιση τόσο στη μέσης σας όσο και στις αρθρώσεις των κάτω άκρων. Επίσης αν καπνίζετε, θα πρέπει σοβαρά να αποφασίσετε να σταματήσετε το κάπνισμα. Έχει αποδειχτεί από στατιστικές ότι το κάπνισμα μπορεί από μόνο του να αποτελέσει αιτία πόνου στη μέση.
Ο καθένας μας είναι διαφορετικός, επομένως είναι αδύνατο να περιγράψουμε ένα τυπικό ασθενή με προβλήματα στη μέση. Πολλοί από τους ανθρώπους γύρω μας υποφέρουν από τη μέση τους. Όπως είπαμε προηγουμένως αν κάποια στιγμή είχατε μια κρίση πόνου στη μέση είναι πολύ πιθανό να ξανασυμβεί. Είναι επίσης πιθανό αυτές οι κρίσεις να γίνονται πιο συχνές και να κρατούν περισσότερο. Μην πανικοβάλεστε: στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν οδηγούμαστε σε αναπηρία. Αν το πρόβλημα επιμένει απευθυνθείτε στον εξειδικευμένο γιατρό ο οποίος θα σας βοηθήσει με την καλύτερη λύση που προσφέρει η επιστήμη σήμερα.
Latest Page Update: 24/02/2017 - 23:02:16